Showing 59614 results

Archival description
Llyfrgell Genedlaethol Cymru = The National Library of Wales Welsh
Print preview View:

42 results with digital objects Show results with digital objects

Ail lawysgrif Gwilym Elian

Llyfr nodiadau yn cynnwys barddoniaeth, englynion yn bennaf, 1862-1900, yn llaw William Cosslett (Gwilym Elian), ar amrywiol bynciau, gyda nifer yn ymwneud ag ardaloedd Pontypridd a Chaerffili. = A notebook containing holograph poetry, mainly englynion, 1862-1900, of William Cosslett (Gwilym Elian), on a variety of subjects, with many relating to the Pontypridd and Caerphilly areas.
Mae'r farddoniaeth yn cynnwys marwnadau, beddargraffiadau a cherddi mawl i Gwilym ap Rhys (f. 11 verso), Joseph Edwards (ff. 14 verso-15), Ardalydd Bute (f. 24 recto-verso), Stonewall Jackson (f. 29 recto-verso), H. H[ussey] Vivian (f. 30), David Pugh, [A.S.] (f. 30), E[van] Mat[t]hew Richards (f. 30 verso), [Alexandra], Tywysoges Cymru (ff. 31 verso-32), Alaw Goch (ff. 41 verso-42, 46 verso-47), Ioan Emlyn (ff. 56, 80), Telynog (f. 60), y Farwnes Windsor (ff. 60 verso-61), Syr Thomas Picton (ff. 64 verso-65), [W. E.] Gladstone (f. 68 verso), Caledfryn (f. 73 verso), R[isiart] Ddu o Wynedd (f. 74), Talhaiarn (f. 77), Dr [William] Price (ff. 77 verso-78), Ieuan Ddu (f. 80), Eurglawdd (f. 94 verso), Ieuan ab Iago (f. 96), a Llew Hiraethog (f. 112), ymysg eraill. = The poetry includes elegies, epitaphs and poetry in praise of Gwilym ap Rhys (f. 11 verso), Joseph Edwards (ff. 14 verso-15), the Marquess of Bute (f. 24 recto-verso), Stonewall Jackson (f. 29 recto-verso), H. H[ussey] Vivian (f. 30), David Pugh, [M.P.] (f. 30), E[van] Mat[t]hew Richards (f. 30 verso), Alexandra, Princess of Wales (ff. 31 verso-32), Alaw Goch (ff. 41 verso-42, 46 verso-47), Ioan Emlyn (ff. 56, 80), Telynog (f. 60), Baroness Windsor (ff. 60 verso-61), Sir Thomas Picton (ff. 64 verso-65), [W. E.] Gladstone (f. 68 verso), Caledfryn (f. 73 verso), R[isiart] Ddu o Wynedd (f. 74), Talhaiarn (f. 77), Dr [William] Price (ff. 77 verso-78), Ieuan Ddu (f. 80), Eurglawdd (f. 94 verso), Ieuan ab Iago (f. 96), and Llew Hiraethog (f. 112), amongst others.

Barddoniaeth Dafydd ab Gwilym

  • NLW MS 24070C
  • File
  • 1863

Adysgrif, 1863, yn bennaf yn llaw D[aniel] L[ewis] Moses, gynt o Lanbedr Pont Steffan, o'r gyfrol Barddoniaeth Dafydd ab Gwilym, gol. gan Owen Jones a William Owen (Llundain, 1789). = Transcript, 1863, mainly in the hand of D[aniel] L[ewis] Moses, formerly of Lampeter, of the volume Barddoniaeth Dafydd ab Gwilym, ed. by Owen Jones and William Owen (London, 1789).
Mae'r llawysgrif yn cynnwys y cyfan o gerddi Dafydd ap Gwilym yn y gyfrol, heblaw am ambell i fwlch, damweiniol mae'n debyg, ar tt. 67, 354 a 423 ac eraill o bosib (tt. 1-210, 249-492). Mae hefyd yn cynnwys cerddi ffug Iolo Morganwg o'r atodiad (tt. 211-243); crynodeb, yng Nghymraeg, o hanes Dafydd (yn Saesneg) gan Owen Jones (ff. vi-xii); y marwnadau i Dafydd (ff. xii verso-xv verso); a chychwyn (Abermaw-Gwdion ab Don) yr eirfa Saesneg o bobol a llefydd yn y cerddi (tt. 493-502). Heblaw am Moses, ysgrifennwyd y llawysgrif mewn dwy law ychwanegol (tt. 249-279 a 297-328 yn eu tro). = The manuscript contains all the Dafydd ap Gwilym poems, except for a few apparently unintentional lacunae on pp. 67, 354 and 423 and possibly elsewhere (pp. 1-210, 249-492). It also includes Iolo Morganwg’s forgeries from the appendix (pp. 211-243); a precis, in Welsh, of Owen Jones's (English) biography of Dafydd (ff. vi-xii); the elegies to Dafydd (ff. xii verso-xv verso); and the beginning (Abermaw-Gwdion ab Don) of the English glossary of people and places mentioned in the poems (pp. 493-502). Besides Moses, parts of the manuscript are written in two additional hands (pp. 249-279 and 297-328 respectively).

Moses, D. L. (Daniel Lewis), 1822-1893

Papurau'r Parch. J. Dyfnallt Owen

  • GB 0210 JDYFWEN
  • Fonds
  • 1863-1956

Papurau o eiddo J. Dyfnallt Owen neu a grynhowyd ganddo, 1863-1956, yn cynnwys pregethau; nodiadau bywgraffyddol ar weinidogion anghydffurfiol; llythyrau a phapurau eraill yn ymwneud ag achos yr Annibynwyr, 1863-1953; llythyrau amrywiol pellach, 1878-1956, rhai ohonynt yn cyfeirio at yr Orsedd yn Llydaw a Chernyw; dyddiaduron, 1897-1956; cyfraniadau ar gyfer eu cyhoeddi yn Y Tyst, etc., 1923-[1953]; sgriptiau radio, 1931-1955; pregethau, 1919; torion o'r wasg, [1872]-1954; dyddlyfrau taith, a nodiadau ar bynciau hanesyddol a llenyddol, 1901-1953. = Papers of and accumulated by J. Dyfnallt Owen, 1863-1956, including sermons; biographical notes on nonconformist ministers; letters and other papers concerning the Independent cause, 1863-1953; further miscellaneous letters, 1878-1956, some of which refer to the Gorsedd in Brittany and Cornwall; diaries, 1897-1956; contributions for publication in Y Tyst, etc., 1923-[1953]; radio scripts, 1931-1955; sermons, 1919; press cuttings, [1872]-1954; travel journals, and notes on historical and literary subjects, 1901-1953.

Dyfnallt, 1873-1956.

Aelwyd lân a gwraig lon,

Cerdd o'r enw 'Aelwyd lan a gwraig lon' gan 'Gwr Mwyn' [o Lanfair Caereinion?], anfonwyd i 'Mr W. P.', Pwllheli, Ionawr 1863. = A poem entitled 'Aelwyd lan a gwraig lon' by 'Gwr Mwyn' [of Llanfair Caereinion?], sent to 'Mr W. P.', Pwllheli, January 1863.

Gwr Mwyn

Detholiad o adroddiadau Cymreig

  • NLW MS 24148E.
  • File
  • [1863]

Llawysgrif yn dwyn y teitl 'Detholiad o adroddiadau (recitations) Cymreig mewn rhyddiaith a barddoniaeth, dwys a llon. Testun yr Eisteddfod Genhedlaethol 1863' yn cynnwys englynion (tt. 1-7), awdlau a chywyddau (tt. 7-15), caneuon a phryddestau (tt. 15-21), canu caeth a chanu rhydd (tt. 21-48) a rhyddiaith (tt. 49-72). Mae'r awdur yn anhysbys. = A manuscript entitled 'Detholiad o adroddiadau (recitations) Cymreig mewn rhyddiaith a barddoniaeth, dwys a llon. Testun yr Eisteddfod Genhedlaethol 1863' ['Selection of Welsh Recitations in Prose and Poetry, Grave and Gay. Subject for the National Eisteddfod 1863'], containing transcripts of englynion (pp. 1-7), odes and cywyddau (pp. 7-15), songs and pryddestau (pp. 15-21), verse in strict and free metres (pp. 21-48) and prose (pp. 49-72). The author is unknown.
Ymysg y beirdd a gynrhychiolir mae [William Williams] (Caledfryn) (tt. 1, 34, 41-42, 44-48), [William Rees] (Gwilym Hiraethog) (tt. 1, 8-9, 37, 40-44), [Richard Foulkes Edwards] (R[hisiart] Ddu o Wynedd) (tt. 2, 3), [Evan Jones] (Ieuan Gwynedd) (tt. 3, 38), [Thomas Essile Davies] (D[ewi] W[yn] o Essyllt) (tt. 3-4, 7-8, 17-18), [David Owen] (D[ewi] Wyn o Eifion) (tt. 4, 9), [Robert Ellis] (Cynddelw) (tt. 9-10, 23-24), [William Ellis Jones] (Cawrdaf) (tt. 10-11, 33-34), [John] Ceiriog [Hughes] (tt. 19-20, 25, 29-31, 47), [John Jones] (Tegid) (tt. 24, 31), [Robert Parry] (Robyn Ddu o Eryri) (tt. 36, 45-46) a [David Thomas] (D[afydd] Ddu o Eryri) (tt. 36-39, 42, 44). Ymysg y darnau rhyddaith mae yna dri darn gan J[ohn] Roberts [J.R.] (tt. 49-56, 60-64, 66-69). Roedd y testun yn rhif 4 yn adran Rhyddiaith Eisteddfod Genedlaethol 1863; yn y pen draw rhannwyd y wobr rhwng J. D. Jones, Rhuthun, Rhydderch o Fôn a Gwilym Teilo. = Amongst the poets represented are [William Williams] (Caledfryn) (pp. 1, 34, 41-42, 44-48), [William Rees] (Gwilym Hiraethog) (pp. 1, 8-9, 37, 40-44), [Richard Foulkes Edwards] R[hisiart] Ddu o Wynedd (pp. 2, 3), [Evan Jones] (Ieuan Gwynedd) (pp. 3, 38), [Thomas Essile Davies] (D[ewi] W[yn] o Essyllt) (pp. 3-4, 7-8, 17-18), [David Owen] (D[ewi] Wyn o Eifion) (pp. 4, 9), [Robert Ellis] (Cynddelw) (pp. 9-10, 23-24), [William Ellis Jones] (Cawrdaf) (pp. 10-11, 33-34), [John] Ceiriog [Hughes] (pp. 19-20, 25, 29-31, 47), [John Jones] (Tegid) (pp. 24, 31), [Robert Parry] (Robyn Ddu o Eryri) (pp. 36, 45-46) and [David Thomas] (D[afydd] Ddu o Eryri) (pp. 36-39, 42, 44). The prose pieces include three items by J[ohn] Roberts [J.R.] (pp. 49-56, 60-64, 66-69). The subject was No. 4 in the Prose section of the 1863 National Eisteddfod; the prize was ultimately shared between J. D. Jones, Ruthin, Rhydderch o Fôn and Gwilym Teilo.

Caledfryn, 1801-1869

Llyfrau archebion

Dwy gyfrol, [1864]-[1865], yn llaw T. J. Griffiths, argraffwr, gydag ychwanegiadau gan Samuel Roberts, yn cynnwys rhestr o archebion ar gyfer Samuel Roberts, Pregethau a Darlithiau (Utica, E.N., 1865). = Two volumes, [1864]-[1865], in the hand of T. J. Griffiths, printer, with additions by Samuel Roberts, containing a list of orders for Samuel Roberts, Pregethau a Darlithiau (Utica, N.Y., 1865).

Griffiths, Thomas J., 1835-1924

Dyddiadur S.R.

Dyddiadur y Trefnyddion Calfinaidd yn y Taleithiau Unedig a Chymru, am 1864, gol. gan D. C. Evans, o eiddo i Samuel Roberts, Scott County, Tennessee, yn cynnwys cofnodion cryno ar gyfer 1864 (tt. 7-57), yng Nghymraeg a Saesneg, yn nodi effeithiau a pheryglon parhaol y Rhyfel Cartref (tt. 8-34 passim) yn ogystal ag enwau gohebwyr, manylion gwaith ysgrifennu, gwaith fferm a'r tywydd. = Dyddiadur y Trefnyddion Calfinaidd yn y Taleithiau Unedig a Chymru, am 1864, ed. by D. C. Evans, belonging to Samuel Roberts of Scott County, Tennessee, containing brief entries for 1864 (pp. 7-57), in Welsh and English, recording the continuing effects and dangers of the Civil War (pp. 8-34 passim) as well as names of correspondents, writing and farm work and the weather.
Mae yna fwlch sylweddol (tt. 44-51) yn cyfateb i'w salwch difrifol o ddiwedd Medi i ganol Tachwedd; digwyddodd hyn yn ystod taith pregethu i nifer o daleithiau Gogleddol. Mae yna nodiadau amrywiol tu mewn i'r cloriau ac ar tt. i-ii. = Contains a large gap (pp. 44-51) corresponding to his serious illness from late September to mid November; this occurred during a preaching tour of several Northern states. There are various notes inside the covers and on pp. i-ii.

Papurau Llywelyn Phillips

  • GB 0210 LLYIPS
  • Fonds
  • 1864-1982 (crynhowyd 1933-1982)

Papurau Llywelyn Phillips,1864-1982, yn cynnwys gohebiaeth, 1937-1981; erthyglau, darlithoedd, anerchiadau a chyfansoddiadau llenyddol,1933-1980; papurau amrywiol yn ymwneud â'i yrfa, pynciau amaethyddol, bywyd a llenyddiaeth Cymru, 1864-1952; llyfrau lloffion o dorion,1949-1956; cerddi, gan gynnwys y rhai a gyflwynodd i eisteddfodau a chyfansoddiadau ar gyfer achlysuron arbennig, 1957-1981; erthyglau amrywiol a sgriptiau radio,1940-1981; teyrngedau i Llywelyn Phillips,1864-1982; a gweithiau printiedig,1954-1981 = Papers of Llywelyn Phillips, 1864-1982, including correspondence, 1937-1981; articles, lectures, addresses and literary compositions, 1933-1980; miscellaneous papers relating to his career, agricultural matters, Welsh life and literature, 1864-1952; scrap books of cuttings, 1949-1956; poems, including those submitted for eisteddfodau and compositions for special occasions, 1957-1981; miscellaneous articles and radio scripts, 1940-1981; tributes to Llywelyn Phillips, 1981-1982; and printed works, 1954-1981.

Phillips, Llywelyn, d. 1981.

Papurau Alaw Ddu (W. T. Rees)

  • GB 0210 ALAWDDU
  • fonds
  • 1865-1904

Gohebiaeth 'Alaw Ddu', 1870-1904; copïau llawysgrif o'i gyfansoddiadau cerddorol, yn cynnwys alawganau, 1878-1901, anthemau,1875-1903, emynau,1865-1895, caneuon crefyddol,1875-1896, caneuon seciwlar, 1879-[c. 1900], a darnau cerddorfaol, 1889-1899; ac eitemau amrywiol, 1879-1894 = Correspondence of 'Alaw Ddu', 1870-1904; manuscripts of his musical compositions, comprising cantatas, 1878-1901, anthems, 1875-1903, hymns, 1865-1895, religious songs, 1875-1896, secular songs, 1870-[c. 1900], and orchestral pieces, 1889-1899; and miscellaneous items, 1879-1894.

Rees, W. T. (William Thomas), 1838-1904

Mordaith i Awstralia : dyddlyfr

  • NLW MS 15078B.
  • File
  • 1865-1866

Dyddlyfr John Davies, Blaenafon, Troed-yr-aur, Ceredigion, yn disgrifio ei daith, yng nghwmni ei chwaer Elizabeth, o Lerpwl i Sydney, Awstralia, Tachwedd 1865–Chwefror 1866; ynghyd â’i brofiadau yn Sydney, Chwefror–Mai 1866. = Journal of John Davies, Blaenafon, Troed-yr-aur, Cardiganshire, describing his voyage, in the company of his sister Elizabeth, from Liverpool to Sydney, Australia, November 1865–February 1866; with an account of his experiences in Sydney, February–May 1866.

Davies, John, 1846-1924.

Yr hyn y mae J.R. yn gofio

'Yr hyn y mae J.R. yn gofio', [1884], llawysgrif anghyflawn (penodau 3-6) gan John Roberts (J.R.) yn adrodd hanesion am Annibyniaeth ei oes (ff. 1-20, rectos yn unig). = 'Yr hyn y mae J.R. yn gofio', [1884], an incomplete manuscript (chapters 3-6) by John Roberts (J.R.) relating events in recent Welsh Congregational history (ff. 1-20, rectos only).
Ysgrifenwyd ar gefn amryw lythyrau (at S.R. a J.R.), cylchlythyrau a phosteri, 1867-1884 (ff. 1-20, versos yn unig). = It is written on the reverse of miscellaneous letters (to S.R. and J.R.), circulars and posters, 1867-1884 (ff. 1-20, versos only).

Papurau Ap Nathan

  • GB 0210 APNATHAN
  • Fonds
  • 1868-1959 (crynhowyd [c. 1905]-1959)

Papurau'r Parch James Ednyfed Rhys (Ap Nathan), a phapurau'r unigolion canlynol a ddaeth i'w feddiant: y Parch. Evan Rees (Dyfed), Jonathan Rees (Nathan Wyn), David Watkin Jones (Dafydd Morganwg) a Thomas Jones, Trealaw. Mae papurau Ap Nathan, 1901-1959, yn cynnwys cerddi a chaneuon, ysgrifau a chyfieithiadau; papurau Dyfed, 1869-1923, yn cynnwys llythyrau, nifer ohonynt o bwysigion llenyddiaeth Cymru, 1878-1923, dyddiaduron a llyfrau poced, 1873-1896, beirniadaethau eisteddfodau, 1887-1907, nodiadau darlithoedd a phregethau, a barddoniaeth, 1869-1899; papurau Nathan Wyn, 1874-1905, yn cynnwys llythyrau, 1874-1905, cerddi ac ysgrifau, 1883-1901, torion o'r wasg ar bynciau llenyddol, 1868-1900; papurau Thomas Thomas, 1900-[c. 1935], yn cynnwys llawysgrifau ar lên gwerin ac arferion, hanes Morgannwg, 1921-1933, y Wenhwyseg, enwau lleoedd Morgannwg, [c. 1893]-1931, a thorion o'r wasg, 1900-1911; a phapurau Dafydd Morganwg, yn cynnwys ei hunangofiant. = Papers of the Rev. James Ednyfed Rhys (Ap Nathan), and papers of the following acquired by him: the Rev. Evan Rees (Dyfed), Jonathan Rees (Nathan Wyn), David Watkin Jones (Dafydd Morganwg), a poet and historian from Merthyr Tydfil, Glamorgan, and Thomas Jones, antiquary and headmaster of Trealaw school in Rhondda, Glamorgan, whose interests included local history and folklore. The papers of Ap Nathan, 1901-1959, include poems and songs, essays and translations; the papers of Dyfed, 1869-1923, include letters, many from important Welsh literary figures, 1878-1923, diaries and pocket books, 1873-1896, eisteddfod adjudications, 1887-1907, lecture notes and sermons, and poetry, 1869-1899; the papers of Nathan Wyn, 1874-1905, include letters, 1874-1905, poetry and essays, 1883-1901, newspaper cuttings of literary material, 1868-1900; the papers of Thomas Jones, 1900-[c. 1935], include manuscripts on folklore and customs, Glamorgan history, 1921-1933, the Gwentian dialect, Glamorgan place names, [c. 1893]-1931, and newspaper cuttings, 1900-1911; and the papers of Dafydd Morganwg, historian and poet, including his autobiography.

Ap Nathan, 1876-1960

Dyddiadur S.R.

Dyddiadur yr Annibynwyr am 1868, gol. gan J. Davies a W. Williams, o eiddo i Samuel Roberts, yn cynnwys cofnodion cryno yng Nghymraeg a Saesneg (tt. 3-54), yn nodi pregethau a darlithoedd, enwau gohebwyr a'i waith i sefydlu papur newydd Y Dydd. = Dyddiadur yr Annibynwyr am 1868, ed. by J. Davies and W. Williams, belonging to Samuel Roberts, containing brief entries in Welsh and English (pp. 3-54), including preaching and lecturing engagements, names of correspondents and his work establishing the newspaper Y Dydd.
Mae yna amryw gofnodion, cyfrifon a nodiadau (tt. i-ii, 2, 55-56, 105-109, 112, 119-120, 124-125, 128-136 a tu mewn i'r cloriau). = Also contains various memoranda, accounts and notes (pp. i-ii, 2, 55-56, 105-109, 112, 119-120, 124-125, 128-136 and inside the covers).

Papurau Anthropos

  • GB 0210 ANTHROPOS
  • Fonds
  • 1869-1944

Papurau Anthropos, 1869-1944, yn cynnwys gohebiaeth, 1869-1944, a llythyrau o gydymdeimlad at ei weddw, 1944; papurau personol eraill, 1878-1944, yn cynnwys dyddiaduron, llyfrau nodiadau ar bynciau llenyddol a diwinyddol; torion o'r wasg, 1880-1937; papurau llenyddol yn cynnwys cerddi gan Anthropos, 1876-1939, anerchiadau, erthyglau, traethodau a chyfansoddiadau rhyddiaith eraill, 1898-1922; barddoniaeth a rhyddiaith gan awduron eraill (rhai llawysgrifau gwreiddiol), yn enwedig Llew Llwyfo, 1877-1939. = Papers of Anthropos, 1869-1944, including correspondence, 1869-1944, and letters of condolence to his widow, 1944; other personal papers, 1878-1944, including diaries, notebooks on literary and theological matters; newspaper cuttings, 1880-1937; literary papers including poems by Anthropos, 1876-1939, addresses, articles, essays and other prose compositions, 1898-1922; poetry and prose by other writers (some original manuscripts), in particular Llew Llwyfo, 1877-1939.

Anthropos, 1853?-1944.

Pregethau Gruffydd Rhisiart

Tri llyfryn ar ddeg, [1870au] (dyfrnod 1874 mewn dau lyfryn), yn cynnwys nodiadau pregethau yn llaw Richard Roberts (Gruffydd Rhisiart). = Thirteen booklets, [1870s] (watermark 1874 in two booklets), containing sermon notes by Richard Roberts (Gruffydd Rhisiart).
Mae un llyfryn yn cynnwys dau doriad papur newydd, [1875]. = One booklet contains two newspaper cuttings, [1875].

Yr hyn a oedd yn weddill o'r casgliad cyntaf

Yn y rhestr hon fe ddisgrifir yr hyn a oedd yn weddill o'r casgliad cyntaf o bapurau Thomas Gwynn Jones (1871-1949), sef yr eitemau a hepgorwyd o restr Miss Norma G. Davies yn 1949, "A Schedule of Manuscripts and Correspondence presented by Dr Thomas Gwynn Jones, C.B.E.". Cyflwynwyd y casgliad gwreiddiol hwn o bapurau, llawysgrifau a gohebiaeth gan y bardd a'r ysgolhaig ei hun yn ystod 1943 a cheir disgrifiad ohonynt yn Adroddiad Blynyddol 1942-43, t. 22. Rhifwyd yr eitemau yn rhestr 1949 o G1 hyd G6892 a pharheir â'r gyfres rifau honno yma yn y rhestr hon.

Papurau D. Tecwyn Lloyd,

  • GB 0210 TECLLO
  • Fonds
  • [1870]-1998

Papurau personol, proffesiynol a llenyddol D. Tecwyn Lloyd, [1870]-1998, gan gynnwys papurau pan fu'n Gymrawd Ymchwil yn Rhufain, 1951-1952; nifer fawr o lythyrau yn deillio o’i gyfnod yn olygydd y cylchgrawn Taliesin, 1965-1987; dyddiaduron, 1931-1992; papurau'n ymwneud â'i waith ymchwil ar Saunders Lewis; ynghyd â’i draethawd MA, 1961. Ceir hefyd papurau a grynhowyd ganddo. -- Personal, professional and literary papers of D. Tecwyn Lloyd, [1870]-1998, including papers relating to his time as Research Fellow in Rome; 1951-1952; letters relating to his work as editor of the literary periodical Taliesin, 1965-1987; his diaries, 1931-1992; his research on Saunders Lewis; together with his MA thesis, 1961. Also included are papers accumulated by him.

Lloyd, D. Tecwyn (David Tecwyn).

Pregethau Gruffydd Rhisiart

Pedwar llyfryn, [1870au], yn cynnwys nodiadau pregethau yn llaw Richard Roberts (Gruffydd Rhisiart). = Four booklets, [1870s], containing sermon notes by Richard Roberts (Gruffydd Rhisiart).

Results 121 to 140 of 59614