Showing 669 results

Memorandwm ac Erthyglau'r Cwmni, 1923; cofnodion a phapurau gweinyddol eraill,1923-1960; papurau ariannol, 1946-1960; llyfrau llythyrau a gohebiaeth, 1945-1960; papurau personol a gohebiaeth T.I.Ellis,1944-1960; papurau personol J. Griffith Jones, Caernarfon, 1947-1953; a phapurau yn ymwneud â materion yr Eglwys yng Nghymru. = Memorandum and Articles of Association, 1923; minutes and other administrative papers, 1923-1960; financial papers, 1946-1960; letter books and correspondence, 1945-1960; personal papers and correspondence of T. I. Ellis, 1944-1960; personal papers of J. Griffith Jones, Caernarfon, 1947-1953; and papers relating to Church in Wales matters, 1944-1956.

Llythyrau Owain Lleyn at ei feibion ac oddi wrth Eben Fardd, 1851-1860; torion papur newydd, barddoniaeth Owain Lleyn yn bennaf [1842]-[1891]; barddoniaeth a gyhoeddwyd yn Gwaith Barddol Owain Lleyn (1909), [c. 1842]-1860; barddoniaeth na chyhoeddwyd, [c. 1842]-[c. 1853]; a llyfrau nodiadau o ryseitiau ac ymarferion ysgol, 1809-[c. 1868]. = Letters from Owain Lleyn to his sons and from Eben Fardd, 1851-1860; newspaper cuttings, mainly of poetry by Owain Lleyn, [1842]-[1891]; poetry published in Gwaith Barddol Owain Lleyn (1909), [c.1842]-1860; unpublished poetry, [c. 1842]-[c. 1853]; and notebooks of recipes and school exercises, 1809-[c.1868].

Gohebiaeth, Mawrth-Mai 1924, rhwng Beriah Gwynfe Evans a Iorwerth C. Peate yn amlygu ffrae rhyngddynt ynglŷn â golygu Colofn Bobl Ieuainc yn y Tyst. = Correspondence, March-May 1924, between Beriah Gwynfe Evans and Iorwerth C. Peate revealing a quarrel between them regarding the editing of a youth column in the Tyst.
Ymddiswyddodd Peate fel is-olygydd y golofn ar ôl i Evans, y golygydd, wrthod cyhoeddi darn ganddo yn beirniadu adolygiad (yn y Tyst, 6 Mawrth 1924, Atodlen Llen, t. i) o act gyntaf Blodeuwedd, drama Saunders Lewis (a gyhoeddwyd yn y Llenor, 2 (1924), 231-244). Cyhoeddwyd eglurhad gan Peate o'r digwyddiadau (ff. 14-17) yn Baner ac Amserau Cymru, 5 Mehefin 1924, t. 5. Ceir fersiwn arall o'r eglurhad ar ff. 20-34. Ceir hefyd lythyr, 5 Mehefin 1924, i Evans oddiwrth H. M. Hughes, awdur yr adolygiad gwreiddiol (f. 35). = Peate resigned as sub-editor of the column after Evans, the editor, refused to print a piece by him criticizing a review (in the Tyst, 6 March 1924, Literature Supplement, p. i) of the first act of Saunders Lewis' play Blodeuwedd (as published in Llenor, 2 (1924), 231-244). Peate's explanation of events (ff. 14-17) was published in Baner ac Amserau Cymru, 5 June 1924, p. 5. Another version of the explanation is ff. 20-34. There is also a letter, 5 June 1924, to Evans from H. M. Hughes, author of the initial review (f. 35).

Papurau llenyddol, proffesiynol a phersonol Iorwerth C. Peate, 1826-1983, gan gynnwys nifer helaeth o lythyrau; papurau yn ymwneud ag amryw o'i weithiau llenyddol; papurau ynglŷn â'i yrfa broffesiynol, yn cynnwys sefydlu Amgueddfa Werin Cymru; a ffeiliau ar bynciau penodol yn ymwneud â diwylliant gwerin. Yn ogystal ceir papurau aelodau o'i deulu, yn eu plith dyddiaduron, llyfrau nodiadau, llythyrau a chyfrifon. Ceir hefyd bapurau a grynhowyd gan Iorwerth Peate a'i berthnasau. -- Literary, professional and personal papers of Iorwerth C. Peate, 1826-1983, including a substantial group of letters; papers relating to various literary works by him; papers regarding his professional career, including the establishment of the Welsh Folk Museum; and files concerning specific subjects relating to folk culture. In addition, the archive contains papers pertaining to members of his family, among which are diaries, notebooks, letters and accounts. Also included are papers accumulated by Iorwerth Peate and his relatives.

Papurau amrywiol gan gynnwys llyfr nodiadau yn cynnwys ymdriniaeth yn dwyn y teitl 'Cymeriad Hamlet' a chreder mai llaw Emrys ap Iwan ydyw; traethawd llawysgrif ar John Bunyan; anerchiad anghyflawn 'UCAC ac argyfwng yr iaith', yn llaw yr Athro Griffith John Williams (1892-1963); a phapurau amrywiol o’r 19 ganrif, gan gynnwys llythyr, 1864, yn llaw William Skene (1809-1892). = Miscellaneous papers including a notebook relating to the character of Hamlet believed to be in the hand of Emrys ap Iwan; a manuscript essay on John Bunyan; an incomplete address on UCAC, the Welsh teachers union, and the language crisis in the hand of Professor Griffith John Williams; and various papers from the 19 century, including a manuscript letter, 1864, by William Skene (1809-1892).

Cyfansoddiadau amrywiol a gyflwynwyd i gystadlaethau llenyddol a cherddorol Eisteddfod Genedlaethol Cymru, 1887-2019. Yn eu plith ceir awdlau, pryddestau, cywyddau, englynion, englynion ysgafn, baledi, sonedau, straeon byrion, blogiau, llên meicro a dramâu. Ceir gweithiau ar gyfer y Fedal Ryddiaith, Gwobr Daniel Owen, Ysgoloriaethau Emyr Feddyg a Geraint Morris, ynghyd ag emyn-donau a chyfansoddiadau Tlws y Cerddor a chyfansoddi dawns. Cyflwynwyd cystadlaethau i ieuenctid a chystadleuaeth y gadair a thlws rhyddiaith i ddysgwyr ac i'r rhai sydd wedi byw yn y Wladfa ar hyd eu hoes. = A variety of literary and musical compositions entered at National Eisteddfodau, 1887-2018, including odes and poetry in free metre, ballads, short stories, blogs, micro literature and plays. Entries for the Prose Medal, Daniel Owen Memorial Prize, Emyr Feddyg and Geraint Morris Scholarships, together with musical compositions such as the Musicians' Medal, hymn-tunes and dance composition are also included. Competitions for young people, Welsh learners including a chair and prose competition and a competition for those who have lived in Patagonia throughout their lives have been introduced.

Cofnodion Pwyllgor Datblygu Addysg Gymraeg, PDAG, 1985-1994, yn cynnwys cofnodion cyfarfodydd, gohebiaeth, adroddiadau a deunydd ymchwil, gyda phapurau sydd yn ymwneud gan fwyaf â'r sector addysg yng Nghymru (ysgolion, prifysgolion a cholegau, ac addysg i oedolion) ac â chyrff megis y Swyddfa Gymreig, Bwrdd yr Iaith Gymraeg, Cyngor Cwricwlwm Cymru, Cydbwyllgor Addysg Cymru, Rhieni dros addysg Gymraeg, ac amryw gynghorau sir yng Nghymru = Records of the Welsh Education Development Committee (Pwyllgor Datblygu Addysg Gymraeg, PDAG), 1985-1994, including minutes of meetings, correspondence, reports and research material, with papers mostly relating to the Welsh education sector (schools, universities and colleges, and adult learning) and to bodies such as the Welsh Office, the Welsh Language Board, Curriculum Council for Wales, the Welsh Joint Education Committee, Parents for Welsh medium education, and to various county councils in Wales.

Papers of the UMCA, 1978-1994, including membership files, 1979-1986; accounts, 1981-1994; papers of UMCA officers, 1985-1990; and political correspondence, 1978-1987.

Cofysgrifau Eglwys y Tabernacl, Blaenau Ffestiniog, gan gynnwys cyfrifon, 1862-1978, cofnodion cyfarfodydd eglwysig, 1850-1979, papurau a chynlluniau, 1898-1978, yn ymwneud â'r adeilad, ystadegau blynyddol, 1906-1978, a chofrestri bedyddiadau, 1864-1950; ynghyd â chofnodion yr Ysgol Sul, 1887-1941.

Mae'r fonds yn cynnwys cofysgrifau yn ymwneud â gweinyddu'r capel, yr Ysgol Sul a gweithgareddau diwylliannol. Ceir ymhlith cofnodion eraill, llyfrau aelodaeth yr eglwys, 1878-1933, llyfrau cofnodion, 1965-1970, llyfrau casgliad y Weinidogaeth, 1909-1965, llyfrau'r Eisteddleoedd, 1898-1985, llyfrau'r Trysorydd, 1900-1933, llyfrau Ysgrifennydd yr Ysgol Sul, 1894-1973 a llyfr cofnodion Pwyllgor Eisteddfod y Cymdeithasau, 1945-72.

Sgorau yn llaw yr awdur o alawon gwerin Cymru wedi eu trefnu gan David de Lloyd [1903x1948]; rhan-ganeuon ganddo yn dwyn y teitl 'Daybreak' a 'Shed No Tear!, 1942-1946; copïau o alawon, rhai ohonynt yn ymddangos yn Forty Welsh Traditional Tunes (1929); caneuon a chyfansoddiadau eraill gan ddisgyblion ysgol, myfyrwyr coleg, a chan cystadleuwyr mewn eisteddfodau lle bu ef yn beirniadu, 1924-1927; nodiadau ar elfennau cerddoriaeth, [1891]-1904; ac amrywiol lyfrau nodiadau a dyddiaduron, 1928-1942 = Holograph scores of Welsh folk tunes arranged by David de Lloyd, [1903x1948]; part-songs by him entitled 'Daybreak' and 'Shed No Tear!', 1942-1946; copies of tunes, some of which appeared in Forty Welsh Traditional Tunes(1929); songs and other compositions by school pupils, college students, and by competitors in eisteddfodau adjudicated by him, 1924-1927; notes on musical theory, [1891]-1904; and miscellaneous notebooks and diaries, 1928-1942.

Cofnodion Capel Newydd Llanddarog, yn cynnwys cofrestri eglwysig, 1960-1977, cyfraniadau ariannol yr aelodau, 1900-1995, gohebiaeth yr ysgrifennydd, 1963-1997, ystadegau blynyddol, 1909-1995, a chyfrifon a chytundebau, 1855-1982. Ceir hefyd gofrestrau'r Ysgol Sul, 1976-1995, a mantolenni ariannol yr Ysgol Sul, 1959-1980.

Llyfrau o lyfrgelloedd Syr Owen Morgan Edwards (1858-1920) a Syr Ifan ab Owen Edwards (1895-1970), [1867]-[1945], yn cynnwys llythyrau neu lofnodion yr awduron. Y mae'r mwyafrif ohonynt yn perthyn i O. M. Edwards.

Mae'r fonds yn cynnwys cyfieithiadau a gweithiau llenyddol John Stoddart yn bennaf, [1943]-2001, yn eu plith drafftiau o'i weithiau cyhoeddedig; gohebiaeth yn ymwneud â chyfieithiadau cerddorol ar gyfer Eisteddfodau Cenedlaethol yn ogystal â'i amryw ddiddordebau; papurau ymchwil amrywiol yn cynnwys yn bennaf nodiadau yn ymwneud â'i waith am y bardd Osian a'i ddiddordeb mewn ieithoedd megis yr Aeleg a'r Wyddeleg.

Papurau Pelidros yn cynnwys barddoniaeth, drafftiau cerddi, libreto a thorion papur newydd o'i farddoniaeth cyhoeddedig,1903-1933; rhyddiaith, yn cynnwys dramâu, dadleuon, bywgraffiadau, darlithoedd, traethodau ac anerchiadau,1904-1932; llawysgrifau, nodiadau a thorion papur newydd o'i bregethau, 1906-1938; llythyrau ato ef a'i deulu, 1878-1928; dyddiaduron,1906-1958; a phapurau personol a theuluol, 1904-1958 = Papers of Pelidros comprising poetry, drafts of poems, libretto and newspaper cuttings of published poetry, 1903-1933; prose, comprising dramas, debates, biographies, lectures, essays and addresses, 1904-1932; manuscripts, notes and newspaper cuttings of sermons by him, 1906-1938; letters to him and his family, 1878-1928; diaries, 1906-1958; and personal and family papers, 1904-1958.

Papurau o eiddo J. Dyfnallt Owen neu a grynhowyd ganddo, 1863-1956, yn cynnwys pregethau; nodiadau bywgraffyddol ar weinidogion anghydffurfiol; llythyrau a phapurau eraill yn ymwneud ag achos yr Annibynwyr, 1863-1953; llythyrau amrywiol pellach, 1878-1956, rhai ohonynt yn cyfeirio at yr Orsedd yn Llydaw a Chernyw; dyddiaduron, 1897-1956; cyfraniadau ar gyfer eu cyhoeddi yn Y Tyst, etc., 1923-[1953]; sgriptiau radio, 1931-1955; pregethau, 1919; torion o'r wasg, [1872]-1954; dyddlyfrau taith, a nodiadau ar bynciau hanesyddol a llenyddol, 1901-1953. = Papers of and accumulated by J. Dyfnallt Owen, 1863-1956, including sermons; biographical notes on nonconformist ministers; letters and other papers concerning the Independent cause, 1863-1953; further miscellaneous letters, 1878-1956, some of which refer to the Gorsedd in Brittany and Cornwall; diaries, 1897-1956; contributions for publication in Y Tyst, etc., 1923-[1953]; radio scripts, 1931-1955; sermons, 1919; press cuttings, [1872]-1954; travel journals, and notes on historical and literary subjects, 1901-1953.

Papurau llenyddol a theuluol Rhiannon Davies Jones, 1878-2014 (gyda bylchau), yn cynnwys barddoniaeth, ei thraethawd MA, ysgrifau, ffotograffau, llyfrau ymwelwyr a phapurau amrywiol. = Literary and family papers of Rhiannon Davies Jones, 1878-2014 (with gaps), her MA thesis, articles, photographs, visitor books and miscellaneous papers.

Cyfrol, 1750-[1752], yn llaw Edward Llwyd, Llundain, yn cynnwys copïau o wyth deg pum cerdd, cywyddau yn bennaf. Ymysg y beirdd a gynrhychiolir mae Dafydd Nanmor (5), Doctor John Cent (7), Rhys ap Ednyfed (2), Guto'r Glyn (6), Dafydd ap Gwilym (4), Syr Dafydd Trefor (2), Lewis Glyn Cothi (4), Wiliam Llŷn (3), Tudur Penllyn (2), Bleddyn Fardd (5), Meilir Brydydd (2), Llywarch Brydydd y Moch (2), Lewys Môn (2), Simwnt Fychan (2), Siôn Tudur (7), Edward ap Ralph (2) a Iolo Goch (2). = A volume, 1750-[1752], in the hand of Edward Llwyd, London, containing copies of eighty-five poems, mainly cywyddau. Amongst the poets represented are Dafydd Nanmor (5), Doctor John Cent (7), Rhys ap Ednyfed (2), Guto'r Glyn (6), Dafydd ap Gwilym (4), Syr Dafydd Trefor (2), Lewis Glyn Cothi (4), Wiliam Llŷn (3), Tudur Penllyn (2), Bleddyn Fardd (5), Meilir Brydydd (2), Llywarch Brydydd y Moch (2), Lewys Môn (2), Simwnt Fychan (2), Siôn Tudur (7), Edward ap Ralph (2) and Iolo Goch (2).
Mae'n debyg i'r gyfrol gael ei ailddefnyddio fel llyfr nodiadau (gw. t. 251) ond oherwydd colled nifer o ddalennau ychydig iawn o olion o'r fath ddefnydd sydd wedi goroesi. Mae ychydig nodiadau mewn pensil ar tt. 247, 250-251 a thu mewn i'r clawr cefn mewn llaw diweddarach. = The volume was apparently reused as a 'Mamarandam Boock' (see p. 251) but due to the loss of several leaves little trace of such use remains. A few notes in pencil on pp. 247, 250-251 and inside the back cover are in a later hand.