Showing 669 results

Cofysgrifau eglwys Babell, Pont Siôn Norton, 1906-1948, yn cynnwys cyfrifon a chasgliad y Weinidogaeth.

Mae'r fonds yn cynnwys nodiadau a drafftiau llawysgrif a theipysgrif o rai o gyfrolau a sgriptiau Angharad Tomos, 1986-1997, gan gynnwys dau ddarn sylweddol o waith anghyflawn ac anghyhoeddedig. Ceir un ffolder o'i herthyglau ar gyfer Y Faner a Tafod y Ddraig, 1979-1983, ac un ffolder yn cynnwys ei darlithoedd a'i hareithiau cyhoeddus, 1996-1998. Mae'r llawysgrifau, ar brydiau, yn cynnwys nodiadau ar y broses o greu a sylwadau rhai aelodau o'i theulu ar ei gwaith, ynghyd ag ychydig o ohebiaeth berthynol. Nid yw'r archif yn gyflawn. Gwerthwyd llawysgrifau llawer o'i llyfrau cynharaf yn arwerthiannau blynyddol Cymdeithas yr Iaith Gymraeg sy'n golygu eu bod bellach mewn dwylo preifat. Ffeiliau unigol o gyfnodau penodol sydd yma o'i herthyglau i'r wasg, a'i hareithiau a'i darlithoedd, ac un llyfr nodiadau ar gyfer cyfnod yn awdur preswyl mewn ysgolion cynradd ym Mro Dysynni. Nid yw'r archif yn cynnwys unrhyw ohebiaeth bersonol. Gall yr archif hon fod o ddiddordeb neilltuol i ysgolheigion sy'n astudio gwaith Angharad Tomos a'r mudiad iaith yng Nghymru yn chwarter olaf yr ugeinfed ganrif.

Tri chopi draft o'r nofel 'Rhagom' gan Angharad Tomos, 2004-05. Nid yw rhain wedi eu catalogio eto.

Papurau ychwanegol y rhoddwr, yn cynnwys gwaith ymchwil ar gyfer ei nofelau 'Wrth fy Nagrau i' (Hydref 2007) a 'Rhagom'; papurau yn ymwneud â rhaglen radio i blant, a thair drama, hefyd i blant, gan gynnwys Pasiant y Plant, 2005; a phapurau a deunyddiau yn ymwneud â Rwdlan, gan gynnwys copïau o gyfieithiadau o'r gwaith i Aeleg yr Alban a Gwyddeleg. Nid yw rhain wedi eu catalogio eto.

Pecyn o bapurau ychwanegol yn ymwneud gan mwyaf â gweithiau Angharad Tomos, 'Rhagom', 2002, ac 'Wrth fy Nagrau', 2006. Nid yw rhain wedi eu catalogio eto.

Papurau ychwanegol Angharad Tomos, gan gynnwys nodiadau ar gyfer Pan Rodiwn Rhyw Fore Ddydd - ar gyfer cystadleuaeth Daniel Owen, 2008 (nofel nas cyhoeddwyd), ac erthyglau'r rhoddwr o'r Herald, 1993-1999 a 2002-2007. Nid yw'r rhain wedi eu catalogio eto.

Papurau ychwanegol o waith, a phapurau wedi eu casglu ynghyd gan Angharad Tomos, gan gynnwys dyddiaduron; gohebiaeth; torion o'r wasg; gweithiau cynnar, 1972-1990 (a gyhoeddwyd mewn cylchgronau) ;storiau i'r BBC; papurau yn ymwneud â Rala Rwdins; a gweithiau gwreiddiol. Nid yw'r papurau hyn wedi eu catalogio eto.

Papurau ychwanegol a roddwyd Mai 2022: gweler y disgrifiad o dan y Gyfres a ychwanegwyd.

Cofnodion gweithgor golygyddol yr Atlas Cymraeg, gan gynnwys drafftiau o destun yr Atlas wedi eu golygu, cofnodion cyfarfodydd, adroddiadau a gohebiaeth.

Mae papurau Glyn M. Ashton a dderbyniwyd yn 1992 yn cynnwys ei bapurau ymchwil, ynghyd â nifer o ysgrifau ac adolygiadau, gweithiau llenyddol, sgriptiau radio, gohebiaeth a deunydd printiedig. -- Mae'r papurau a dderbyniwyd yn 2001 yn cynnwys nodiadau a drafftiau o'i erthyglau a'i ddarlithoedd; copïau o lawysgrifau; drafftiau o'i nofelau a'i ddramâu; gohebiaeth; ynghyd â chofnodion Pwyllgor Eisteddfod y Barri, 1968.

Rhodd Mawrth 2008:
Un ffeil ar ddeg yn cynnwys cynnyrch gweisg y rhoddwr o 1969 ymlaen, sef Gwasg Llety Gwyn, Gwasg yr Arad Goch, Gwasg y Wern a'r un bresennol, Gwasg Nant y Mynydd.

Rhodd Rhagfyr 2015:
Deunydd a argraffwyd gan y rhoddwr ar Wasg Nant y Mynydd, 2015.

Rhodd Gorffennaf 2016:
Tair eitem ychwanegol Gwasg Nant y Mynydd, 2015, sef cerdyn, gwahoddiad a cherdd.

Rhodd Medi 2016:
Pum llythyr, 1970-1974, yn ymwneud â Gwasg Llety Gwyn a Gwasg yr Arad Goch, oddi wrth Aneirin Talfan Davies (2), T. H. Parry-Williams (2) ac R. Bryn Williams.

Rhodd Mawrth 2018:
Llyfryn Canu Penillion - Penillion Singing from The Misfortunes of Elphin by Thomas Love Peacock, a gyflwynwyd i Lionel Madden ar ddiwedd ei gyfnod fel Cadeirydd Grŵp Llyfryddol Aberystwyth, Mawrth 2018; ynghyd â manion a argraffwyd gan y rhoddwr yn ystod y blynyddoedd diwethaf.

Rhodd Chwefror 2022:
Amlen yn cynnwys copi o Hen Deip, sef rhestr o gynnyrch Gweisg Llety Gwyn, Yr Arad Goch, Y Wern a Nant y Mynydd (2021), 'Trwy wyll y Clo' gan Annes Glynn (2020), a dau gerdyn Nadolig.

Rhodd Hydref 2023:
Ychwanegiad i gasgliad Gwasg Nant y Mynydd, 2022-23, sef amlen yn cynnwys cerdyn Nadolig, pennill 'Mi ddymunwn' [gan Huw Morys], ac 'Awdl y gath' gan Robin Clidro, ynghyd â cherdd 'I'r Pedwar' gan Vernon Jones, yn gyflwynedig i'r Parchedigion Elwyn Pryse, John Tudno Williams, R. Watcyn James ac Wyn Rhys Morris.

Papurau'r Parch James Ednyfed Rhys (Ap Nathan), a phapurau'r unigolion canlynol a ddaeth i'w feddiant: y Parch. Evan Rees (Dyfed), Jonathan Rees (Nathan Wyn), David Watkin Jones (Dafydd Morganwg) a Thomas Jones, Trealaw. Mae papurau Ap Nathan, 1901-1959, yn cynnwys cerddi a chaneuon, ysgrifau a chyfieithiadau; papurau Dyfed, 1869-1923, yn cynnwys llythyrau, nifer ohonynt o bwysigion llenyddiaeth Cymru, 1878-1923, dyddiaduron a llyfrau poced, 1873-1896, beirniadaethau eisteddfodau, 1887-1907, nodiadau darlithoedd a phregethau, a barddoniaeth, 1869-1899; papurau Nathan Wyn, 1874-1905, yn cynnwys llythyrau, 1874-1905, cerddi ac ysgrifau, 1883-1901, torion o'r wasg ar bynciau llenyddol, 1868-1900; papurau Thomas Thomas, 1900-[c. 1935], yn cynnwys llawysgrifau ar lên gwerin ac arferion, hanes Morgannwg, 1921-1933, y Wenhwyseg, enwau lleoedd Morgannwg, [c. 1893]-1931, a thorion o'r wasg, 1900-1911; a phapurau Dafydd Morganwg, yn cynnwys ei hunangofiant. = Papers of the Rev. James Ednyfed Rhys (Ap Nathan), and papers of the following acquired by him: the Rev. Evan Rees (Dyfed), Jonathan Rees (Nathan Wyn), David Watkin Jones (Dafydd Morganwg), a poet and historian from Merthyr Tydfil, Glamorgan, and Thomas Jones, antiquary and headmaster of Trealaw school in Rhondda, Glamorgan, whose interests included local history and folklore. The papers of Ap Nathan, 1901-1959, include poems and songs, essays and translations; the papers of Dyfed, 1869-1923, include letters, many from important Welsh literary figures, 1878-1923, diaries and pocket books, 1873-1896, eisteddfod adjudications, 1887-1907, lecture notes and sermons, and poetry, 1869-1899; the papers of Nathan Wyn, 1874-1905, include letters, 1874-1905, poetry and essays, 1883-1901, newspaper cuttings of literary material, 1868-1900; the papers of Thomas Jones, 1900-[c. 1935], include manuscripts on folklore and customs, Glamorgan history, 1921-1933, the Gwentian dialect, Glamorgan place names, [c. 1893]-1931, and newspaper cuttings, 1900-1911; and the papers of Dafydd Morganwg, historian and poet, including his autobiography.

Papurau Anthropos, 1869-1944, yn cynnwys gohebiaeth, 1869-1944, a llythyrau o gydymdeimlad at ei weddw, 1944; papurau personol eraill, 1878-1944, yn cynnwys dyddiaduron, llyfrau nodiadau ar bynciau llenyddol a diwinyddol; torion o'r wasg, 1880-1937; papurau llenyddol yn cynnwys cerddi gan Anthropos, 1876-1939, anerchiadau, erthyglau, traethodau a chyfansoddiadau rhyddiaith eraill, 1898-1922; barddoniaeth a rhyddiaith gan awduron eraill (rhai llawysgrifau gwreiddiol), yn enwedig Llew Llwyfo, 1877-1939. = Papers of Anthropos, 1869-1944, including correspondence, 1869-1944, and letters of condolence to his widow, 1944; other personal papers, 1878-1944, including diaries, notebooks on literary and theological matters; newspaper cuttings, 1880-1937; literary papers including poems by Anthropos, 1876-1939, addresses, articles, essays and other prose compositions, 1898-1922; poetry and prose by other writers (some original manuscripts), in particular Llew Llwyfo, 1877-1939.

Papurau'n ymwneud â gyrfa academaidd Annie Julian Parry, 1906-1934, a'i gwaith fel athrawes, a phapurau'n ymwneud â'i rhieni, 1874-1907 = Papers relating to the academic career and to the work as a school teacher of Annie Julian Parry, 1906-1934, and papers relating to her parents, 1874-1907.

Papurau Pwyllgor yr Angor, 1979-1987, yn cynnwys gohebiaeth, tanysgrifiadau, hysbysebion, cyfriflenni banc, anfonebau a phapurau personol,1979-1983, a chofnodion ariannol, 1983-1987 = Papers of the Committee of Yr Angor, 1979-1987, comprising correspondence, subscriptions, advertisements, bank statements, invoices and personal papers, 1979-1983, and financial records, 1983-1987.

Papurau yn ymwneud ag Adran Amaethyddol Cymraeg Prifysgol Cymru, 1936-1967, yn cynnwys cyfrifon,1950-1962; rhestri aelodaeth, 1949-1963; cofnodion printiedig Urdd y Graddedigion, 1927-1951; a gohebiaeth yn ymwneud â thermau amaethyddol, 1944-1968 = Papers relating to the University of Wales Guild of Graduates, Adran Amaethyddol Cymraeg, 1936-1967, comprising accounts, 1950-1962; membership lists, 1949-1963; printed records of the Guild of Graduates, 1927-1951; and correspondence relating to farming terms, 1944-1968.

Mae'r fonds yn cynnwys gohebiaeth, 1898-1958, dyddiaduron, 1918-1954, llawysgrifau a theipysgrifau llawer o'i gyhoeddiadau llenyddol, hanesyddol, crefyddol a hunangofiannol, 1934-1955, copi o'i draethawd MA, 1920, ynghyd â nifer bychan o ddarlithoedd a phapurau amrywiol, 1937-1949. Mae rhai o'r llythyrau at Bebb, ynghyd â rhai o'i ddyddiaduron, yn taflu goleuni gwerthfawr ar gyflwr a hanes Llydaw cyn ac yn ystod yr Ail Ryfel Byd, ac i raddau llai, ar hanes cynnar Plaid Cymru.

Papurau llenyddol Amanwy, yn cynnwys cerddi, caneuon a gweithiau mewn amryw ffurf, 1909-1953, yn enwedig pryddestau, 1909-1953, telynegion, 1910-1946, a sonedau, 1929-[1953]; rhyddiaith, 1924-1949, sy'n cynnwys darlithoedd, anerchiadau, storiâu byrion a nodiadau; sgriptiau radio,1942-1953; deunydd printiedig yn cynnwys emynau gan Amanwy a gweithiau ganddo ef ac eraill, 1919-1953; torion o'r wasg,1919-1945; a llythyrau,1950-1975. Gweler hefyd Trefniant = Literary papers of Amanwy, comprising poems, songs and other works of various forms, 1909-1953, notably pryddestau, 1909-1953, lyrics, 1910-1946, and sonnets, 1929-[1953]; prose works, 1924-1949, which include lectures, addresses, short stories and notes; radio scripts, 1942-1953; printed materials including hymns by Amanwy and works by him and others, 1919-1953; newspaper cuttings, 1919-1954; and letters, 1950-1975. See also Arrangement.

Papurau Alun Tudor Lewis, [1932x1986], yn cynnwys llyfrau nodiadau gyda drafftiau o'r storiâu byrion a cherddi, 1938-1984; cyfieithiadau gan Alun Tudor Lewis o dair stori a gyhoeddwyd yn Y Piser Trwm, [1957x1986]; sgyrsiau, erthyglau ac adolygiadau c. 1950s-1970s; gohebiaeth, 1948-1984; ac eitemau amrywiol, yn cynnwys eitemau printiedig, drafft o gerdd a cherddi a theyrngedau er cof am Alun Tudor Lewis, [1932x1986] = Papers of Alun Tudor Lewis, [1932x1986], including notebooks containing drafts of short stories and poems, 1938-1984; translations by Alun Tudor Lewis of three stories published in Y Piser Trwm, [1957x1986]; talks, articles and reviews c. 1950's-1970's; correspondence, 1948-1984; and miscellaneous items, including printed items, notes, a draft poem and poems and memorial tributes to Alun Tudor Lewis, [1932x1986].

Gohebiaeth a phapurau eraill yn ymwneud â Llyfrau'r Dryw/Cristopher Davies (Cyhoeddwyr) Cyf, Landybïe, 1938-1972, yn cynnwys llythyrau at, ac oddi wrth lawer o lenorion pennaf Cymru; gohebiaeth yn ymwneud ag amrywiaeth o bynciau a sefydliadau gan gynnwys y diwydiant cyhoeddi, yr Eisteddfod Genedlaethol, y Blaid Ryddfrydol, y Swyddfa Gymreig, Prifysgol Cymru, y BBC a HTV, Urdd Gobaith Cymru, Cronfa Trychineb Aberfan a Banc Brenhinol Cymru, 1943-1999; papurau cyfreithiol, 1964-1972; memoranda a chylchlythyrau, 1941-1986; a ffeiliau amrywiol yn cynnwys papurau personol, darlithoedd, torion papur newydd, ffotograffau a deunydd printiedig,1938-1987 = Correspondence and other papers concerning Llyfrau'r Dryw/Christopher Davies (Publishers) Ltd, Llandybïe, 1938-1972, including letters to and from many significant Welsh literary figures; correspondence concerning a variety of subjects and institutions including the publishing industry, the National Eisteddfod, the Liberal Party, the Welsh Office, the University of Wales, the BBC and HTV, Urdd Gobaith Cymru, the Aberfan Disaster Fund and the Royal Bank of Wales, 1943-1999; legal papers, 1964-1972; memoranda and circulars, 1941-1986; and miscellaneous files including personal papers, lectures, newspaper cuttings, photographs and printed matter, 1938-1987.

Papurau llenyddol ac academaidd Alun Eirug Davies, ynghyd â phapurau ei dad T. Eirug Davies, [1908]-[2017], sy'n cynnwys gohebiaeth, dyddiaduron, barddoniaeth, pregethau a phapurau eraill. = Literary and academic papers of Alun Eirug Davies, together with the papers of his father T. Eirug Davies, [1908]-[2017], comprising correspondence, diaries, poetry, sermons and other papers.

Gohebiaeth 'Alaw Ddu', 1870-1904; copïau llawysgrif o'i gyfansoddiadau cerddorol, yn cynnwys alawganau, 1878-1901, anthemau,1875-1903, emynau,1865-1895, caneuon crefyddol,1875-1896, caneuon seciwlar, 1879-[c. 1900], a darnau cerddorfaol, 1889-1899; ac eitemau amrywiol, 1879-1894 = Correspondence of 'Alaw Ddu', 1870-1904; manuscripts of his musical compositions, comprising cantatas, 1878-1901, anthems, 1875-1903, hymns, 1865-1895, religious songs, 1875-1896, secular songs, 1870-[c. 1900], and orchestral pieces, 1889-1899; and miscellaneous items, 1879-1894.

Mae'r archif yn cynnwys fersiynau gwreiddiol llawysgrif o lawer o'i gynnyrch llenyddol, yn cynnwys barddoniaeth a thraethodau [c.1880]-1913, a dwy ddrama [c.1941]; torion o'r wasg a deunydd printiedig arall yn gysylltiedig â gweithgareddau Cymdeithas Unedig y Glowyr, Rhanbarthau Castell Nedd, Abertawe a Llanelli,1879-1894, a gohebiaeth, 1890-1939, yn enwedig â Syr Samuel Thomas Evans, AS = Contains original manuscripts of much of his literary output, including poetry and essays, [c. 1880]-1913, and two dramas, [c. 1941]; newspaper cuttings and other printed material relating to the activities of the Amalgamated Association of Miners, Neath, Swansea and Llanelli Districts, 1879-1894; and correspondence, 1890-1939, especially with Sir Samuel Thomas Evans, MP.

Papurau'r cymdeithasegydd Alwyn D. Rees, 1911-1974, yn cynnwys papurau'n ymwneud â Phrifysgol Cymru, yn bennaf â Choleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth, 1920au-1974, gan gynnwys papurau'n ymwneud â'r comisiwn a sefydlwyd i archwilio strwythur ffederal Prifysgol Cymru yn y 1960au; papurau ynglŷn â lle'r Gymraeg yn y Brifysgol a'r ymgyrch i sefydlu neuadd Gymraeg i fyfyrwyr yn Aberystwyth,1967-1974; papurau'n ymwneud â llyfrau, erthyglau a darlithoedd Alwyn D. Rees, 1933-1973, a Chymdeithas yr Iaith Gymraeg, [c.1964]-1974; papurau'n ymwneud â Barn, 1966-1967; papurau'n ymwneud â darlledu yng Nghymru, 1938-1974; papurau'n ymwneud â'r diwydiant llechi yng Nghymru,1946; papurau'n ymwneud â gwleidyddiaeth yng Nghymru, 1911-1974; gohebiaeth gyffredinol, 1935-1974; a phapurau a gohebiaeth bersonol , 1930-1974 = Papers of the sociologist Alwyn D. Rees, 1911-1974, including papers relating to the University of Wales, mainly the University College of Wales, Aberystwyth, 1930s-1974, including papers relating to the commission established to examine the federal structure of the University of Wales in the 1960s; papers concerning the place of the Welsh language in the University and the campaign to establish a Welsh student hostel at Aberystwyth, 1967-1974; papers relating to the University of Malta, 1940-1951; Alwyn D. Rees's research papers, 1933-1973; papers relating to Alwyn D. Rees's books, articles and lectures, and further related research papers assembled by him, 1925-1974; papers relating to the Welsh language, 1952-1974, and 'Cymdeithas yr Iaith Gymraeg', [c. 1964]-1974; papers relating to 'Barn', 1966-1975; papers relating to broadcasting in Wales, 1938-1974; papers relating to the Welsh slate industry, 1946; papers relating to politics in Wales, 1911-1974; general correspondence, 1935-1974; and personal papers and correspondence, 1930-1974.

Papurau Mudiad a Chwmni Adfer, 1971-2012, yn ymwneud â gweinyddu'r cwmni, gosod tai, ymgyrchoedd y mudiad, ynghyd â gohebiaeth a phapurau ariannol.

Papurau Arthur Cadnant Ellis [20fed ganrif], yn cynnwys traethodau ar 'Rhai o Enwogion Aberllefenni' a 'John Jones (Jac) Glan-y-gors a'i Amserau (1766-1821)'; braslun o hanes achos y Methodistiaid Calfinaidd yn Harlech a Llanfair, sir Feirionnydd; torion erthyglau, llythyrau, etc., a gyfrannodd i'r wasg; a nodiadau amrywiol = Papers of Arthur Cadnant Ellis, [20th century], including essays on 'Rhai o Enwogion Aberllefenni' and 'John Jones (Jac) Glan-y-gors a'i Amserau (1766-1821)'; a brief history of the Calvinistic Methodist cause in Harlech and Llanfair, Merionethshire; cuttings of articles, letters, etc., which he contributed to the press; and miscellaneous notes.