Showing 669 results

Mae'r fonds yn cynnwys cofnodion amrywiol a gasglwyd ynghyd gan Walter Rees Jones (ynghyd ag ambell eitem a etifeddodd oddi wrth ei dad Rees Jones) yn ymdrin â bywyd Cymraeg Birkenhead. Ceir yn eu plith cofnodion eglwysi anghydffurfiol, 1883-1997; papurau'n ymwneud ag eisteddfodau, 1918-1969; cofnodion Cymdeithas Cymry Birkenhead, 1968-2001; a thorion papur newydd a theipysgrifau o'r wasg, 1947-1960, a theyrngedau a thaflenni angladdol, 1953-2001.

Papurau, 1905-1945, yng Nghymraeg a Saesneg, fu'n eiddo i'r Athro John Edward Daniel, yn ymwneud â'i weithgareddau gwleidyddol gyda Plaid Cymru. = Papers, 1905-1945, in Welsh and English, of Professor John Edward Daniel, relating mostly to his political activities with Plaid Cymru.
Maent yn cynnwys llythyrau oddi wrth Compton Mackenzie, 8 Hydref 1939 (f. 1), Gwynfor Evans, 25 Tachwedd 1945 (f. 14), a William George, 20 Mehefin 1945 (f. 5), ynghyd â nodiadau gan George ar gyfer araith yn cefnogi Daniel fel ymgeisydd dros Blaid Cymru ym Mwrdeisdrefi Caernarfon yn etholiad 1945 (ff. 6-13). Hefyd yn y casgliad ceir papur enwebu Saunders Lewis yn is-etholiad Prifysgol Cymru, 1943 (f. 4); teipysgrif 'Memorandwm i Bwyllgor Heddwch y Blaid Genedlaethol' gan D. Gwenallt Jones, [c. 1939] (ff. 15-32, diwedd ar goll); a dau eitem o ohebiaeth deuluol, 1905 a [d.d.] (ff. 33-34). = They include letters from Compton Mackenzie, 8 October 1939 (f. 1), Gwynfor Evans, 25 November 1945 (f. 14), and William George, 20 June 1945 (f. 5), together with autograph notes for a speech by the latter in support of Daniel's candidacy for Plaid Cymru in Carnarvon Boroughs in the 1945 General Election (ff. 6-13). Also in the collection are nomination paper of Saunders Lewis in the University of Wales by-election, 1943 (f. 4); a typescript 'Memorandwm i Bwyllgor Heddwch y Blaid Genedlaethol' by D. Gwenallt Jones, [c. 1939] (ff. 15-32, end lacking); and two items of family correspondence, 1905 and [n.d.] (ff. 33-34).

Llawysgrif, [17 gan., canol], yn ôl pob tebyg yn llaw William Maurice, Llansilin, yn cynnwys barddoniaeth gaeth Gymraeg, cywyddau gan mwyaf, o waith o leiaf chwech ar hugain o feirdd. = A manuscript, [mid-17 cent.], probably in the hand of William Maurice, Llansilin, containing Welsh strict-metre poetry, mostly cywyddau, by at least twenty-six poets.
Priodolir y cerddi i'r beirdd canlynol: Tho[mas] Prys (ff. 1, 8-9), Y Meister Sion Tudur (f. 1 recto-verso), Sr. Gruffydd Owen (ff. 1 verso-2 verso, 5 verso-6 verso, 10 recto-verso, 24 verso-25), y Bedo Brwynllys (ff. 2 verso-3), Bedo Aryrddrem (ff. 3, 21 verso, 26), Huw Arwystli (ff. 3 recto-verso, 26-27), Rys Cain (f. 4 recto-verso), Morys Dwyfech (ff. 5 recto-verso, 25-26), Sion Phylip (ff. 6 verso-7), Sr Dafydd Owain (ff. 7 verso-8), W[illia]m llŷn (ff. 9 recto-verso, 12 verso-13), Sr Phylip Emlyn (ff. 10 verso-11), Ifan Dyfi (ff. 11-12), Dafydd ap Gwilim (ff. 12 recto-verso, 16, 17 verso-18, 20-21, 27 recto-verso, 28-29 verso, 30 verso), Sion Cain (ff. 13 verso-14), y Meistr Hughe Machno (ff. 14-15), Einion ab Gwalchmai (f. 15 verso), Sion Mowddwy (f. 16 verso), Tudur Aled (f. 17 recto-verso), Dafydd ap Edmwnt (ff. 18 verso-19), Dafydd Nanmor (f. 19 recto-verso), Gwillim tew brydydd (ff. 19 verso-20), Lewis Môn (f. 21), William Cynwal (ff. 21 verso-23, 24), 'Mr Roberts or tu hwnt ir môr' [Dr Gruffydd Robert, Milan] (ff. 23 verso-24) a Simwnt Vychan (ff. 27 verso-28, 30). Mae ambell i gerdd yn ddienw (ff. 4 verso-5, 7 recto-verso, 16, 18 recto-verso, 22 recto-verso). Mae yna nodiadau o ramadeg barddol, yn trafod yr englyn unodl union a'r englyn unodl cyrch, ar f. 30. Ceir nodiadau yma ac acw, mewn llaw o'r ddeunawfed ganrif, yn awgrymu dyddiadau blodeuo'r beirdd (e.e. f. 3: '1500 medd Thomas Richards'); daw y rhain o restr yn Thomas Richards, Antiquae Linguae Britannicae Thesaurus... (Bryste, 1753). = The poems are attributed to the following: Tho[mas] Prys (ff. 1, 8-9), Y Meister Sion Tudur (f. 1 recto-verso), Sr. Gruffydd Owen (ff. 1 verso-2 verso, 5 verso-6 verso, 10 recto-verso, 24 verso-25), y Bedo Brwynllys (ff. 2 verso-3), Bedo Aryrddrem (ff. 3, 21 verso, 26), Huw Arwystli (ff. 3 recto-verso, 26-27), Rys Cain (f. 4 recto-verso), Morys Dwyfech (ff. 5 recto-verso, 25-26), Sion Phylip (ff. 6 verso-7), Sr Dafydd Owain (ff. 7 verso-8), W[illia]m llŷn (ff. 9 recto-verso, 12 verso-13), Sr Phylip Emlyn (ff. 10 verso-11), Ifan Dyfi (ff. 11-12), Dafydd ap Gwilim (ff. 12 recto-verso, 16, 17 verso-18, 20-21, 27 recto-verso, 28-29 verso, 30 verso), Sion Cain (ff. 13 verso-14), y Meistr Hughe Machno (ff. 14-15), Einion ab Gwalchmai (f. 15 verso), Sion Mowddwy (f. 16 verso), Tudur Aled (f. 17 recto-verso), Dafydd ap Edmwnt (ff. 18 verso-19), Dafydd Nanmor (f. 19 recto-verso), Gwillim tew brydydd (ff. 19 verso-20), Lewis Môn (f. 21), William Cynwal (ff. 21 verso-23, 24), 'Mr Roberts or tu hwnt ir môr' [Dr Gruffydd Robert, Milan] (ff. 23 verso-24) and Simwnt Vychan (ff. 27 verso-28, 30). A few further poems are anonymous (ff. 4 verso-5, 7 recto-verso, 16, 18 recto-verso, 22 recto-verso). There are notes from a bardic grammar, discussing the 'englyn unodl union' and the 'englyn unodl cyrch', on f. 30. Notes added here and there, in an eighteenth-century hand, give suggested floruit dates for the poets (e.g. f. 3: '1500 medd Thomas Richards'); these are taken from a list in Thomas Richards, Antiquae Linguae Britannicae Thesaurus... (Bristol, 1753).

Cyfansoddiadau amrywiol a gyflwynwyd i gystadlaethau llenyddol a cherddorol Eisteddfod Genedlaethol Cymru, 1887-2019. Yn eu plith ceir awdlau, pryddestau, cywyddau, englynion, englynion ysgafn, baledi, sonedau, straeon byrion, blogiau, llên meicro a dramâu. Ceir gweithiau ar gyfer y Fedal Ryddiaith, Gwobr Daniel Owen, Ysgoloriaethau Emyr Feddyg a Geraint Morris, ynghyd ag emyn-donau a chyfansoddiadau Tlws y Cerddor a chyfansoddi dawns. Cyflwynwyd cystadlaethau i ieuenctid a chystadleuaeth y gadair a thlws rhyddiaith i ddysgwyr ac i'r rhai sydd wedi byw yn y Wladfa ar hyd eu hoes. = A variety of literary and musical compositions entered at National Eisteddfodau, 1887-2018, including odes and poetry in free metre, ballads, short stories, blogs, micro literature and plays. Entries for the Prose Medal, Daniel Owen Memorial Prize, Emyr Feddyg and Geraint Morris Scholarships, together with musical compositions such as the Musicians' Medal, hymn-tunes and dance composition are also included. Competitions for young people, Welsh learners including a chair and prose competition and a competition for those who have lived in Patagonia throughout their lives have been introduced.

Cofnodion Pwyllgor Datblygu Addysg Gymraeg, PDAG, 1985-1994, yn cynnwys cofnodion cyfarfodydd, gohebiaeth, adroddiadau a deunydd ymchwil, gyda phapurau sydd yn ymwneud gan fwyaf â'r sector addysg yng Nghymru (ysgolion, prifysgolion a cholegau, ac addysg i oedolion) ac â chyrff megis y Swyddfa Gymreig, Bwrdd yr Iaith Gymraeg, Cyngor Cwricwlwm Cymru, Cydbwyllgor Addysg Cymru, Rhieni dros addysg Gymraeg, ac amryw gynghorau sir yng Nghymru = Records of the Welsh Education Development Committee (Pwyllgor Datblygu Addysg Gymraeg, PDAG), 1985-1994, including minutes of meetings, correspondence, reports and research material, with papers mostly relating to the Welsh education sector (schools, universities and colleges, and adult learning) and to bodies such as the Welsh Office, the Welsh Language Board, Curriculum Council for Wales, the Welsh Joint Education Committee, Parents for Welsh medium education, and to various county councils in Wales.

Papers of the UMCA, 1978-1994, including membership files, 1979-1986; accounts, 1981-1994; papers of UMCA officers, 1985-1990; and political correspondence, 1978-1987.

Cofysgrifau Eglwys y Tabernacl, Blaenau Ffestiniog, gan gynnwys cyfrifon, 1862-1978, cofnodion cyfarfodydd eglwysig, 1850-1979, papurau a chynlluniau, 1898-1978, yn ymwneud â'r adeilad, ystadegau blynyddol, 1906-1978, a chofrestri bedyddiadau, 1864-1950; ynghyd â chofnodion yr Ysgol Sul, 1887-1941.

Mae'r fonds yn cynnwys cofysgrifau yn ymwneud â gweinyddu'r capel, yr Ysgol Sul a gweithgareddau diwylliannol. Ceir ymhlith cofnodion eraill, llyfrau aelodaeth yr eglwys, 1878-1933, llyfrau cofnodion, 1965-1970, llyfrau casgliad y Weinidogaeth, 1909-1965, llyfrau'r Eisteddleoedd, 1898-1985, llyfrau'r Trysorydd, 1900-1933, llyfrau Ysgrifennydd yr Ysgol Sul, 1894-1973 a llyfr cofnodion Pwyllgor Eisteddfod y Cymdeithasau, 1945-72.

Sgorau yn llaw yr awdur o alawon gwerin Cymru wedi eu trefnu gan David de Lloyd [1903x1948]; rhan-ganeuon ganddo yn dwyn y teitl 'Daybreak' a 'Shed No Tear!, 1942-1946; copïau o alawon, rhai ohonynt yn ymddangos yn Forty Welsh Traditional Tunes (1929); caneuon a chyfansoddiadau eraill gan ddisgyblion ysgol, myfyrwyr coleg, a chan cystadleuwyr mewn eisteddfodau lle bu ef yn beirniadu, 1924-1927; nodiadau ar elfennau cerddoriaeth, [1891]-1904; ac amrywiol lyfrau nodiadau a dyddiaduron, 1928-1942 = Holograph scores of Welsh folk tunes arranged by David de Lloyd, [1903x1948]; part-songs by him entitled 'Daybreak' and 'Shed No Tear!', 1942-1946; copies of tunes, some of which appeared in Forty Welsh Traditional Tunes(1929); songs and other compositions by school pupils, college students, and by competitors in eisteddfodau adjudicated by him, 1924-1927; notes on musical theory, [1891]-1904; and miscellaneous notebooks and diaries, 1928-1942.

Cofnodion Capel Newydd Llanddarog, yn cynnwys cofrestri eglwysig, 1960-1977, cyfraniadau ariannol yr aelodau, 1900-1995, gohebiaeth yr ysgrifennydd, 1963-1997, ystadegau blynyddol, 1909-1995, a chyfrifon a chytundebau, 1855-1982. Ceir hefyd gofrestrau'r Ysgol Sul, 1976-1995, a mantolenni ariannol yr Ysgol Sul, 1959-1980.

Llyfrau o lyfrgelloedd Syr Owen Morgan Edwards (1858-1920) a Syr Ifan ab Owen Edwards (1895-1970), [1867]-[1945], yn cynnwys llythyrau neu lofnodion yr awduron. Y mae'r mwyafrif ohonynt yn perthyn i O. M. Edwards.

Mae'r fonds yn cynnwys cyfieithiadau a gweithiau llenyddol John Stoddart yn bennaf, [1943]-2001, yn eu plith drafftiau o'i weithiau cyhoeddedig; gohebiaeth yn ymwneud â chyfieithiadau cerddorol ar gyfer Eisteddfodau Cenedlaethol yn ogystal â'i amryw ddiddordebau; papurau ymchwil amrywiol yn cynnwys yn bennaf nodiadau yn ymwneud â'i waith am y bardd Osian a'i ddiddordeb mewn ieithoedd megis yr Aeleg a'r Wyddeleg.

Papurau Pelidros yn cynnwys barddoniaeth, drafftiau cerddi, libreto a thorion papur newydd o'i farddoniaeth cyhoeddedig,1903-1933; rhyddiaith, yn cynnwys dramâu, dadleuon, bywgraffiadau, darlithoedd, traethodau ac anerchiadau,1904-1932; llawysgrifau, nodiadau a thorion papur newydd o'i bregethau, 1906-1938; llythyrau ato ef a'i deulu, 1878-1928; dyddiaduron,1906-1958; a phapurau personol a theuluol, 1904-1958 = Papers of Pelidros comprising poetry, drafts of poems, libretto and newspaper cuttings of published poetry, 1903-1933; prose, comprising dramas, debates, biographies, lectures, essays and addresses, 1904-1932; manuscripts, notes and newspaper cuttings of sermons by him, 1906-1938; letters to him and his family, 1878-1928; diaries, 1906-1958; and personal and family papers, 1904-1958.

Papurau o eiddo J. Dyfnallt Owen neu a grynhowyd ganddo, 1863-1956, yn cynnwys pregethau; nodiadau bywgraffyddol ar weinidogion anghydffurfiol; llythyrau a phapurau eraill yn ymwneud ag achos yr Annibynwyr, 1863-1953; llythyrau amrywiol pellach, 1878-1956, rhai ohonynt yn cyfeirio at yr Orsedd yn Llydaw a Chernyw; dyddiaduron, 1897-1956; cyfraniadau ar gyfer eu cyhoeddi yn Y Tyst, etc., 1923-[1953]; sgriptiau radio, 1931-1955; pregethau, 1919; torion o'r wasg, [1872]-1954; dyddlyfrau taith, a nodiadau ar bynciau hanesyddol a llenyddol, 1901-1953. = Papers of and accumulated by J. Dyfnallt Owen, 1863-1956, including sermons; biographical notes on nonconformist ministers; letters and other papers concerning the Independent cause, 1863-1953; further miscellaneous letters, 1878-1956, some of which refer to the Gorsedd in Brittany and Cornwall; diaries, 1897-1956; contributions for publication in Y Tyst, etc., 1923-[1953]; radio scripts, 1931-1955; sermons, 1919; press cuttings, [1872]-1954; travel journals, and notes on historical and literary subjects, 1901-1953.

Papurau llenyddol a theuluol Rhiannon Davies Jones, 1878-2014 (gyda bylchau), yn cynnwys barddoniaeth, ei thraethawd MA, ysgrifau, ffotograffau, llyfrau ymwelwyr a phapurau amrywiol. = Literary and family papers of Rhiannon Davies Jones, 1878-2014 (with gaps), her MA thesis, articles, photographs, visitor books and miscellaneous papers.

Cyfrol, 1750-[1752], yn llaw Edward Llwyd, Llundain, yn cynnwys copïau o wyth deg pum cerdd, cywyddau yn bennaf. Ymysg y beirdd a gynrhychiolir mae Dafydd Nanmor (5), Doctor John Cent (7), Rhys ap Ednyfed (2), Guto'r Glyn (6), Dafydd ap Gwilym (4), Syr Dafydd Trefor (2), Lewis Glyn Cothi (4), Wiliam Llŷn (3), Tudur Penllyn (2), Bleddyn Fardd (5), Meilir Brydydd (2), Llywarch Brydydd y Moch (2), Lewys Môn (2), Simwnt Fychan (2), Siôn Tudur (7), Edward ap Ralph (2) a Iolo Goch (2). = A volume, 1750-[1752], in the hand of Edward Llwyd, London, containing copies of eighty-five poems, mainly cywyddau. Amongst the poets represented are Dafydd Nanmor (5), Doctor John Cent (7), Rhys ap Ednyfed (2), Guto'r Glyn (6), Dafydd ap Gwilym (4), Syr Dafydd Trefor (2), Lewis Glyn Cothi (4), Wiliam Llŷn (3), Tudur Penllyn (2), Bleddyn Fardd (5), Meilir Brydydd (2), Llywarch Brydydd y Moch (2), Lewys Môn (2), Simwnt Fychan (2), Siôn Tudur (7), Edward ap Ralph (2) and Iolo Goch (2).
Mae'n debyg i'r gyfrol gael ei ailddefnyddio fel llyfr nodiadau (gw. t. 251) ond oherwydd colled nifer o ddalennau ychydig iawn o olion o'r fath ddefnydd sydd wedi goroesi. Mae ychydig nodiadau mewn pensil ar tt. 247, 250-251 a thu mewn i'r clawr cefn mewn llaw diweddarach. = The volume was apparently reused as a 'Mamarandam Boock' (see p. 251) but due to the loss of several leaves little trace of such use remains. A few notes in pencil on pp. 247, 250-251 and inside the back cover are in a later hand.

Dau lythyr ar hugain, 1806-1822, at Robert Roberts, Caergybi, yn cynnwys deunaw, 1810-1822, oddi wrth y llenor John William Prichard, nifer ohonynt yn cyfeirio at gasglu tanysgrifwyr a chyhoeddi gwaith Robert Roberts, Daearyddiaeth yn rhoddi hanes am yr holl wledydd, teyrnasoedd ac ardaloedd y sydd yn Ewrop, Asia, Affrica ac America ... (Caer, 1816). = Twenty-two letters, 1806-1822, to Robert Roberts, Holyhead, including eighteen, 1810-1822, from John William Prichard, man of letters, many referring to collecting subscribers and publishing Robert Roberts's work, Daearyddiaeth yn rhoddi hanes am yr holl wledydd, teyrnasoedd ac ardaloedd y sydd yn Ewrop, Asia, Affrica ac America ... (Chester, 1816).

Papurau'r Parch James Ednyfed Rhys (Ap Nathan), a phapurau'r unigolion canlynol a ddaeth i'w feddiant: y Parch. Evan Rees (Dyfed), Jonathan Rees (Nathan Wyn), David Watkin Jones (Dafydd Morganwg) a Thomas Jones, Trealaw. Mae papurau Ap Nathan, 1901-1959, yn cynnwys cerddi a chaneuon, ysgrifau a chyfieithiadau; papurau Dyfed, 1869-1923, yn cynnwys llythyrau, nifer ohonynt o bwysigion llenyddiaeth Cymru, 1878-1923, dyddiaduron a llyfrau poced, 1873-1896, beirniadaethau eisteddfodau, 1887-1907, nodiadau darlithoedd a phregethau, a barddoniaeth, 1869-1899; papurau Nathan Wyn, 1874-1905, yn cynnwys llythyrau, 1874-1905, cerddi ac ysgrifau, 1883-1901, torion o'r wasg ar bynciau llenyddol, 1868-1900; papurau Thomas Thomas, 1900-[c. 1935], yn cynnwys llawysgrifau ar lên gwerin ac arferion, hanes Morgannwg, 1921-1933, y Wenhwyseg, enwau lleoedd Morgannwg, [c. 1893]-1931, a thorion o'r wasg, 1900-1911; a phapurau Dafydd Morganwg, yn cynnwys ei hunangofiant. = Papers of the Rev. James Ednyfed Rhys (Ap Nathan), and papers of the following acquired by him: the Rev. Evan Rees (Dyfed), Jonathan Rees (Nathan Wyn), David Watkin Jones (Dafydd Morganwg), a poet and historian from Merthyr Tydfil, Glamorgan, and Thomas Jones, antiquary and headmaster of Trealaw school in Rhondda, Glamorgan, whose interests included local history and folklore. The papers of Ap Nathan, 1901-1959, include poems and songs, essays and translations; the papers of Dyfed, 1869-1923, include letters, many from important Welsh literary figures, 1878-1923, diaries and pocket books, 1873-1896, eisteddfod adjudications, 1887-1907, lecture notes and sermons, and poetry, 1869-1899; the papers of Nathan Wyn, 1874-1905, include letters, 1874-1905, poetry and essays, 1883-1901, newspaper cuttings of literary material, 1868-1900; the papers of Thomas Jones, 1900-[c. 1935], include manuscripts on folklore and customs, Glamorgan history, 1921-1933, the Gwentian dialect, Glamorgan place names, [c. 1893]-1931, and newspaper cuttings, 1900-1911; and the papers of Dafydd Morganwg, historian and poet, including his autobiography.

Llawysgrifau a chopïau teipysgrif o gerddi Gwenallt, 1922-[1968], yn cynnwys 'Mynach','Ynys Enlli', a cherddi eraill a gyhoeddwyd; sgriptiau, dramâu ac anerchiad, yn bennaf ar gyfer y radio,1947-1952; llyfrau, nodiadau rhydd a phenawdau'n cynnwys nodiadau a gopïwyd o lyfrau ac erthyglau wedi eu paratoi ar gyfer darlithoedd, sgyrsiau, anerchiadau, gweithiau cyhoeddedig ac ysgolion, 1913-1958; llythyrau, at Gwenallt yn bennaf, a rhai at ei weddw, 1926-1970; deunydd yn ymwneud â'i gofiant i Idwal Jones (1958) yn cynnwys llyfrau nodiadau a chopïau drafft o ran o'r llyfr yn ogystal â chaneuon, cerddi a pharodïau gan Jones, 1922-[1958]; a llyfr cofnodion,1929-1933, 'Cymdeithas yr Hwrddod' a ffurfiwyd gan Gwenallt ac Idwal Jones yn Aberystwyth. Derbyniwyd cyfrol o gerddi cynnar, heb eu cyhoeddi, a hefyd cyfrol o nodiadau llawysgrif, Medi 2013 a llyfr nodiadau yn cynnwys dyfyniadau o lyfrau Saesneg a drafftiau o gerddi cyhoeddedig gan Gwenallt yn Gymraeg yn Nhachwedd 2015. = Manuscripts and typescripts of poetry by Gwenallt, 1922-[1968], including 'Y Mynach', 'Ynys Enlli' and other published poems; scripts, dramas and an address, mostly written for radio, 1947-1952; notebooks, loose notes and headings containing notes copied from books and articles in preparation for lectures, talks, addresses, published works and for school, 1913-1958; letters, mostly to Gwenallt, with some to his widow, 1926-1970; material relating to his biography of Idwal Jones (1958) including notebooks and drafts of parts of the book as well as songs, poems and parodies written by Jones, 1922-[1958]; and a minute book, 1929-1933, of 'Cymdeithas yr Hwrddod', formed by Gwenallt and Idwal Jones at Aberystwyth.

A further volume of early poetry in Gwenallt's hand, not published, and a volume of manuscript notes were received, September 2013.

Papurau ychwanegol Gwenallt yn cynnwys llyfr nodiadau gyda dyfyniadau o lyfrau hanesyddol Saesneg yn bennaf. Tua chanol y gyfrol ceir cerdd: ‘Y gweithfeydd hyn’ [cyhoeddwyd yn Christine James (gol.), Cerddi Gwenallt: y casgliad cyflawn (Llandysul, 2001) fel ‘Y gweithfeydd segur’ ac yn wreiddiol yn Baner ac Amserau Cymru, 25 Awst 1943], a dau englyn: ‘Er cof am David Lewis, Dolanog’ [cyhoeddwyd fel ‘Er cof am Ddafydd Lewis, Gwasg Gomer’, yn Cerddi Gwenallt a chyn hynny yn Baner ac Amserau Cymru, 8 Medi 1943]; derbyniwyd Tachwedd 2015.

Llyfr nodiadau yn cynnwys dyfyniadau yn llaw Gwenallt, [1962]-[?1968], o lyfrau diwinyddol yn nodi’r gweithiau printiedig, rhifau tudalen a rhai ffynonellau llawysgrif. Maent yn ymwneud â John Bunyan, Williams Pantycelyn ac eraill ac mae’r mwyafrif mewn Saesneg; derbyniwyd Medi 2016.

Derbyniwyd papurau ychwanegol ym mis Rhagfyr 2021.

Bwndel ychwanegol o bapurau Gwenallt, yn cynnwys tri llyfr nodiadau, nodiadau ar bapurau rhyddion, album yn ymwneud â dadorchuddio plac ar gartref y bardd ym Mhenparcau ym Mawrth 1997, rhai ffotograffau, dau dâp caset o Ŵyl Gwenallt, Pontardawe, Hydref 1984, a ffeil o lythyrau oddi wrth Gwenallt at Nel Owen Edwards, 1935-1936, cyn eu priodi; Rhagfyr 2022.

Papurau Selyf Roberts, yn cynnwys erthyglau, 1947-1976; drama deledu,1982; sgyrsiau, darlithoedd a phregethau, 1950au-1980; gohebiaeth a dderbyniodd, 1951-1994; a thorion papur newydd, 1883-1964. = Papers of Selyf Roberts, including articles, 1947-1976; television drama, 1982; talks, lectures and sermons, 1950s-1980; correspondence received, 1951-1994; and newspaper cuttings, 1883-1964.